Gelişmekte olan bir teknoloji olarak Blockchain henüz emekleme seviyesinde, ancak yıkıcı teknolojinin etkilerini son 5 yılda etkilerini ve ürünlerini görmeye başladık. İlk iki nesil Bitcoin ve Ethereum halka açık, izin gerektirmeyen blockchain olarak, Hyperledger Fabric, Corda ve Quorum özel ve izinli blockchain’ler olarak öne çıkmaktadır.
Merkeziyetsiz ve halka açık bir teknoloji yıkıcı bir şekilde uygulama alanları ve alışkanlıklarımızı tümüyle değiştirmeye odaklı olarak geliştirken şirketlerin ve kamu kurumlarının hassas verilerine üçüncü tarafların ulaşmasını istememesi fakat blockchain’in faydalarındanda yararlanmak istemeieri izinli ve izin gerektirmeyen blockchain yapılarının oluşmasını sağladı.
Kurumsal Blockchain Çözümleri
En gelişmiş blokzinciri platformlarından biri olan Ethereum, bu kurumsal blokzincirlerinin geliştirilmesini kolaylaştırdı. Bir teknoloji olarak, Ethereum bu sektöre Akıllı sözleşmeler kavramını getirdi ve akıllı sözleşmelerin işlevselliği ve esnekliği nedeniyle, Ethereum özellikle kurumsal blokzinciri geliştirmek için en çok tercih edilen yapılardan biri oldu.
Aslında Hyperledger Fabric, Corda ve Quorum’un detaylı incelendiğinde, her üçü de Ethereum’un açık kaynak kodunu farklı versiyonları şeklinde olduğunu görüyoruz. IBM ve Linux Foundation tarafından geliştirilen Hyperledger Fabric, sağlık sektöründen tedarik zincirine, emlaktan bankacılığa kadar sektör özelinde istenilen donelere göre modüler ve genişletilebilir bir yapıda sunulmaktadır. Corda, R3 konsorsiyumun sunduğu bir ürün, ve taraflar arasındaki yasal anlaşmaları kaydetmek ve otomatikleştirmek için tasarlanmış ve geliştirilmiştir. JP Morgan tarafından geliştirilen, Finansal Hizmet Endüstrisini hedefleyen işlem ve sözleşme gizliliğini destekleyen izinli bir kurumsal blokzinciri çözümleri geliştirilmesine imkan veren bir altyapıdır.
Tarafların Katılımı
Geleneksel veri depolama sistemlerinde, kayıtların tutulmasını tek bir taraf sağlardı. Bu verileri kontrol eden ve hangi verilere ekleme izni ve hangi tarafların bu verilere katkıda bulunmalarına izin verildiğini tek taraf belirlerdi. Hyperledger Fabric, Corda ve Quorum’da da durum aslında geleneksel sisteme yakınsanmış katılımcılar kısıtlanmıştır ve hangi tarafların izinli olacağı belirlenebilmektedir.
Konsensüs
Hyperledger Fabric söz konusu olduğunda, konsensüs yaklaşımları geniştir ve ağa bir işlem başlatarak başlayarak tüm işlem akışını kuşatır ve daha sonra bu defterde taahhüt eder. Hyperledger Fabric blogunda da belirtildiği gibi, bu blokzincirinin mimarisi diğer blokzincirlerinden farklı olarak emir-yürütme modelindedir. Fabric blockchain’e işlemi göndermeden önce işlemi gerçekleştirir. Bu çalışma modeli blokzincirinin çoklu düğümleri çalıştırmasına yardımcı olur, böylece blokzincirinin genel performansını ve ölçeklenebilirliğini arttırır.
Corda’nın yaklaşımı biraz daha farklıdır. Finansal kurumlar ve bankalar tarafından geliştirilmekte olan bu blockchain, daha fazla ölçeklenebilirlik sağlamayı ve bankaların karşılaştığı gizlilik sorunlarını çözmeyi amaçlamaktadır. Bu ağda noterlik özelliği getirilmiştir. Noterler madencilerin görevini yerine getirir, transferleri doğrulayanlardır. Bir transfer bir noter tarafından onaylanmış ve zaman damgası eklenmişse, bu değişmez zincire dahil edilebilir. Noterler merkezi veya merkeziyetsiz şekilde olabilir.
Quorum, QuorumChain adlı bir konsensüs protokolü kullanır. Buradaki konsensüs anlaşılır bir yapıdadır ve basit çoğunluk oyuyla gerçekleşir. Bazı düğümlerin oy hakları yoktur ve onlar sadece transferleri onaylar. Quorum, daha iyi hata toleransı, daha hızlı blok süresi ve daha iyi işlem kesinliği için İstanbul BFT konsensüsünü kullanır.
Akıllı Sözleşmeler
Her üçünde de akıllı sözleşmeler özelliği mevcut fakat her birinin yaklaşımları ve yazılım dilleri farklılık göstermektedir. Amacınıza uygun model ve mimariyi ihtiyaçlarınıza yönelik blockchain altyapısını seçebilmeniz için akıllı sözleşmeler ile alakalı detaylı makalemize göz atabilirsiniz.
